Goed gereedschap is het halve werk, een bekende uitdrukking die al jaren oud is en tot op de dag van vandaag nog altijd geldt.
Op de bovenstaande afbeelding staat een blokbreker met zijn gereedschap èn zijn onvermijdelijke pijpje in de mond.
De verhoudingen in de tekening kloppen niet helemaal:
de persoon is nogal klein uitgevallen ten opzichte van zijn slagbeitel, maar misschien is dat ook wel de bedoeling geweest om te laten zien dat het vak van de blokbreker erg zwaar was.
Bijvoorbeeld: de afgebeelde slagbeitel was een groot en zwaar, van ijzer gesmeed, voorwerp en woog snel een aantal kilo.
Deze slagbeitel, eigenlijk een soort van hakwerktuig, werd gebruikt voor het “grove” voorwerk te doen (de omtrek van het te winnen blok bij wijze van spreken).
Beitels en/of hakwerktuigen waren er in soorten en maten en men kan bijna wel stellen dat iedere bergwerker zijn eigen “favoriete” model gebruikte, en wat veelal op advies van de gebruiker door de plaatselijke smid vervaardigd werd.
De steekbeitel met het grote platte blad werd gebruikt om onregelmatige delen aan het blok weg te steken.
Met de zaag werd uiteindelijk het blok uit de massa steen gezaagd, en vervolgens verkleind tot handzame bouwstenen.
Het blokbreken zelf kende diverse technieken die van streek tot streek verschilde, en zelfs vaak van groeve tot groeve!
Het ultieme voorbeeld is natuurlijk als er in een groeve meerdere wintechnieken zijn toegepast zoals in de groeve “de Keel” gelegen aan het Albertkanaal tussen Vroenhoven en Kanne alwaar blokbreektechnieken uit een aantal windstreken toegepast zijn, van nijver en zwaar handwerk tot het relatief makkelijke "schieten" voor de losse mergel winning.
De tekening van de blokbreker is overigens uit de Lacroixberg te Zussen.
Het ontstaan en gebruik van de diverse blokbrekersgereedschappen en de diverse ontginningmethoden worden perfect uitgelegd in een aantal uitgaven van SOK mededelingen, dat is een serie boekjes die handelen over het wel en wee van de Limburgse ondergrongse kalksteengroeven, en uitgegeven worden door het SOK wat staat voor de Studiegroep Onderaardse Kalksteengroeven.
Klik op de foto voor een vergroting, en op de rode tekst voor meer informatie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten