zaterdag 10 april 2010

Sint Servaaskermis


“Dit is de kermis van Sint Servaas” zo staat er te lezen bij deze tekening van een draaimolen in de groeve Caestert. De tekening verwijst ons naar de bekende Sint Servaas kermis van Maastricht. Links van de draaimolen de tekenaar(?), het kan een gids zijn met een lichttoorts, en rechts een soldaat: Maastricht was immers een garnizoenstad! “vertrokken dat ben ik die vertrokken is” staat eronder, in mogelijk hetzelfde handschrift. Vreemd, als het van dezelfde schrijver is, om het dan in twee talen te schrijven en waar slaat dat laatste op? Het rondje in de draaimolen?
Wie het weet mag het zeggen!
De kermis of foor is van oorsprong een jaarmarkt ter gelegenheid van de wijdingsdag van de patroonheilige van de plaats. Kermis is dan ook een verbastering van kerkmis of kerke-misse. De heiligdomsvaart (ter verering van Sint Servaas) van 1496 lokte naar schatting nog honderdduizend pelgrims naar Maastricht. Op die dag stroomde het volk samen om de patroonheilige te vereren en om zich te vermaken. Buiten de kerk en vooral op het Vrijthof bleef al de dagen de drukte zeer groot. Daar speelde zich het meer profane gedeelte van de heiligdomskermis af. Een groot deel van het plein was volgebouwd met kramen en allerlei uitstallingen. Er werd door de neringdoenden druk handel gedreven. In stedelijke gebieden verloor de kermis vaak zijn band met het religieuze feest dat eraan ten grondslag lag, maar in vele dorpen gaan beiden nog hand in hand en gaat er op de wijdingsdag een processie uit. De tekening is niet gedateerd maar naar schatting uit het midden van de 19de eeuw. Met dank aan Menno Caviet. Klik op de foto voor een vergroting

Geen opmerkingen:

Een reactie posten